បន្ថែមលើនេះ យើងតែងសង្កេតឃើញថា បងប្អូនខ្មែរជាប់សែស្រឡាយចិនមិនសូវមានបញ្ហាក្នុងការគ្រប់គ្រងសាច់ប្រាក់ដូចជនជាតិខ្មែរនោះទេ។ បើខ្មែរលក់ចាប់ហួយ គឺអាចខាតដើមឡុងចុង តែបើចិន (ឬជាប់សែស្រឡាយចិន) ដូចជាមិនសូវឃើញខាតឡុងចុងនោះទេ។
តើចិនគំរិះ ឬក៏ខ្មែរកញ្ជើរធ្លុះ? រួចចុះបើមានវិបត្តិបំណុលវ័ណ្ឌក តើជាកំហុសអ្នកណា?
នេះប្រហែលជាត្រូវតាមការទូន្មានរបស់ព្រះពុទ្ធ ដែលព្រះអង្គទ្រង់ទូន្មានថា “អវិជ្ជាជាប្រភពនៃសេចក្តីទុក្ខ”។ ពោលគឺពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួនពិតជាមានភាពអវិជ្ជាក្នុងការចាត់ចែងលុយកាក់មែន ព្រោះបើតាមការស្រាវជ្រាវរបស់ស្ថាប័ន Standard&Poor របស់អាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០១៥ បង្ហាញថា មានពលរដ្ឋខ្មែរត្រឹមតែ ១៨% ប៉ុណ្ណោះ ដែលមានចំណេះដឹងមូលដ្ឋានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ (ចេះចាត់ចែងលុយកាក់មានប្រសិទ្ធភាព)។
ដើម្បីទទួលបានសេរីភាពផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ អ្នកជំនាញផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនៅប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ (ជាពិសេស បស្ចឹមប្រទេស) បានផ្តល់ជារូបមន្តក្នុងការចាត់ចែងលុយកាក់ ៥០-៣០-២០ ដូចតទៅ៖
- ចំណាយប្រមាណ ៥០% នៃចំណូលប្រចាំខែ ទៅលើតម្រូវការចាំបាច់ ដូចជា បង់រំលោះផ្ទះ បង់រំលោះរថយន្ត និងចំណាយលើអាហារជាដើម។
- ចំណាយប្រមាណ ៣០% នៃចំណូលប្រចាំខែលើចំណង់ចំណូលចិត្ត ដូចជាសម្លៀកបំពាក់ ការញ៉ាំអាហារឆ្ងាញ់ៗជាដើម។
- រីឯប្រាក់ដែលនៅសល់ ២០% ពីចំណូលប្រចាំខែគឺត្រូវសន្សំទុក។
លោក ង៉ែត ជូ អ្នកជំនាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច។
ប៉ុន្តែ ខ្ញុំមានទស្សនៈស្ទើរតែផ្ទុយនឹងរូបមន្តខាងលើទាំងស្រុង ដោយផ្អែកលើកត្តាពីរយ៉ាងដែលយើងមិនអាចធ្វើដូចពលរដ្ឋនៅបស្ចឹមប្រទេស។
កត្តាទាំងនោះគឺ កត្តាអាយុសង្ឃឹមរស់ (life expectancy) និង កត្តាប្រព័ន្ធការពារសង្គម (social protection system) ដូចជា ធានារ៉ាប់រងសុខភាព និងប្រាក់បំណាច់អនិកម្មភាព (ភាពគ្មានការងារធ្វើ) ជាដើម។
កម្ពុជាមានប្រព័ន្ធការពារសង្គមខ្សោយ និងមានអាយុសង្ឃឹមរស់ជាមធ្យមត្រឹម ៦៨ឆ្នាំ ក្នុងខណៈដែលពលរដ្ឋនៅបស្ចឹមប្រទេសមានអាយុសង្ឃឹមរស់ ចន្លោះពី ៧៧ ទៅ ៨៣ឆ្នាំ ពោលគឺពលរដ្ឋខ្មែរមានពេលធ្វើការតិចឆ្នាំជាងពលរដ្ឋនៅបស្ចឹមប្រទេស។
ដូច្នេះ យើងត្រូវសន្សំឲ្យបានច្រើនជាងពួកបស្ចឹមប្រទេស។ តាមបទពិសោធន៍ខ្ញុំផ្ទាល់ ក្នុងបរិបទនៃប្រទេសកម្ពុជា ពលរដ្ឋគ្រប់រូបគួរពិចារណាផ្តោតលើរូបមន្តដូចខាងក្រោម៖
ក. រូបមន្ត ៦០-៤០ សម្រាប់អ្នកមានចំណូលលើស ១០០០ដុល្លារក្នុងមួយខែ
- ប្រមាណ ៦០% នៃចំណូលប្រចាំខែ ត្រូវសន្សំសម្រាប់វិនិយោគ ឬសងត្រឡប់ទៅធនាគារចំពោះកម្ចីដែលបានខ្ចីយកមកវិនិយោគ។
- ប្រមាណ ៤០% នៃចំណូលប្រចាំខែត្រូវចំណាយលើម្ហូបអាហារ សម្លៀកបំពាក់ និងចំណាយចាំបាច់នានា
ខ. រូបមន្ត ៥០-៥០ សម្រាប់អ្នកមានចំណូលចន្លោះ ៥០០ ទៅ ១០០០ដុល្លា
- ៥០% នៃចំណូលប្រចាំខែ ត្រូវសន្សំសម្រាប់វិនិយោគ ឬសងត្រឡប់ទៅធនាគារចំពោះកម្ចីដែលបានខ្ចីយកមកវិនិយោគ។
- ៥០% នៃចំណូលប្រចាំខែត្រូវចំណាយលើម្ហូបអាហារ សម្លៀកបំពាក់ និងចំណាយចាំបាច់នានា។
គ. រូបមន្ត ៤០-៦០ សម្រាប់អ្នកមានចំណូល ៥០០ដុល្លារចុះ
- ៤០% នៃចំណូលប្រចាំខែ ត្រូវសន្សំសម្រាប់វិនិយោគ ឬសងត្រឡប់ទៅធនាគារចំពោះកម្ចីដែលបានខ្ចីយកមកវិនិយោគ។
- ៦០% នៃចំណូលប្រចាំខែត្រូវចំណាយលើម្ហូបអាហារ សម្លៀកបំពាក់ និងចំណាយចាំបាច់នានា។
បន្ថែមលើរូបមន្តសន្សំនិងចាយវាយខាងលើ យើងគប្បីមានប្រាក់បម្រុងយ៉ាងតិចស្មើនឹងពី ២ ទៅ ៣ដងនៃចំណូលប្រចាំខែដើម្បីធានាថា មានសាច់ប្រាក់សម្រាប់ចំណាយក្នុងគ្រួសារក្នុងករណីមានគ្រោះអាសន្ននានា៕
