គេនៅចាំបានថា នៅពេលកន្លងមក សាលារាជធានីភ្នំពេញ ក្រោមការដឹកនាំដោយឯកឧត្តម ឃួង ស្រេង បានប្រកាសពីយុទ្ធនាការរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់តាមដងផ្លូវដោយព្រមានចាត់វិធានការលើអ្នកយកចិញ្ចើមផ្លូវធ្វើអាជីវកម្មផ្ទាល់ខ្លួន ដែលយុទ្ធនាការនេះ គឺជាផ្នែកមួយសំខាន់ក្នុងការជួយសម្រួលការកកស្ទះចរាចរណ៍។
ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់អភិបាលរាជធានីថ្មី បានធ្វើឲ្យពលរដ្ឋនៅភ្នំពេញដែលមានចំនួនជាង៣លាននាក់ រីករាយនិងស្វាគមន៍។ ប៉ុន្តែ ពលរដ្ឋអះអាងថា ក្រោយការប្រកាសរបស់សាលារាជធានី ការអនុវត្តយុទ្ធនាការរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់លើដងផ្លូវ នៅតែមានភាពយឺតយ៉ាវ។
ទាក់ទងនឹងការកកស្ទះចរាចរណ៍នេះដែរ លោក ពុក ស៊ីថា ជាអ្នករត់ម៉ូតូឌុបនៅម្តុំអូរបែកក្អម ក្នុងសង្កាត់ទឹកថ្លា បានអះអាងថា នៅភ្នំពេញ កន្លែងដែលស្ទះជាងគេ មានដូចជា នៅស្តុបត្រឡោកបែក ជ្រោយចង្វារ មុខពេទ្យរុស្សី និងតំបន់ច្រមុះជ្រូកស្ពានក្បាលថ្នល់ ជាដើម។ បើតាមអ្នករត់ម៉ូតូឌុបវ័យ២៨ឆ្នាំរូបនេះ ការលក់ដូរនៅលើចិញ្ចើមផ្លូវ បានធ្វើឲ្យកកស្ទះខ្លាំង ជាពិសេស នៅម្តុំមុខពេទ្យរុស្សី ដែលអ្នកលក់បានរំលោភយកចិញ្ចើមផ្លូវ។
លោក ពុក ស៊ីថា បញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «នៅពេលស្ទះម្តងៗ ពេលខ្លះ ឡានបើកតម្រៀបគ្នាបីជួរ រកតែផ្លូវសម្រាប់ម៉ូតូអត់មានផង ជួនកាល ខ្ញុំជិះលើចិញ្ចើមផ្លូវដូចគេដែរ។ ខ្ញុំឃើញនៅមុខពេទ្យរុស្សី អ្នកលក់បាយ ខិតចូលមកថ្នល់ចង់ពាក់កណ្តាលថ្នល់ ត្រង់ហ្នឹងក៏ធ្វើឲ្យស្ទះខ្លាំងដែរ»។
សម្រាប់អ្នករត់ម៉ូតូរូបនេះ បានគាំទ្រចំណាត់ការរបស់អាជ្ញាធរក្រុងក្នុងការរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់លើដងផ្លូវ ប៉ុន្តែ លោកមិនទាន់ឃើញការអនុវត្តមានច្រើននៅឡើយ ខណៈដែលចរាចរណ៍នៅតែកកស្ទះខ្លាំង។
អ្នកលក់ដូរបន្តិចបន្តួចដែលយកចិញ្ចើមផ្លូវជាកន្លែងលក់ដូរ នាំឲ្យផ្លូវរួមតូច និងកកស្ទះចរាចរណ៍។
(រូបភាព៖ សូរ ចាន់ណា)
រំដោះចិញ្ចើមផ្លូវអាចកាត់បន្ថយការកកស្ទះ តែប៉ះពាល់ជីវភាពអ្នកលក់ដូររាប់ម៉ឺននាក់!
អ្នកសារព័ត៌មាន ខេមបូណូមីស បានធ្វើដំណើរទៅដល់មុខពេទ្យរុស្សី ដែលជាកន្លែងកកស្ទះខ្លាំង ព្រោះតែមានអ្នកលក់ដូរម្ហូបអាហារបង្ខិតចូលមកទ្រូងផ្លូវ។
បុរសម្នាក់កំពុងលក់បាយថ្ងៃត្រង់លើរទេះរុញ ដែលមានថាសដាក់ត្រីចៀនមួយថាស និងបាយកញ្ចប់ជាច្រើនប្រអប់នៅទីនោះ បានអះអាងដោយមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ថា លោកនិងអ្នកលក់ដូរដទៃទៀត គឺលក់ដូរបន្តិចបន្តួច ដើម្បីជីវភាពគ្រួសារ ប៉ុន្តែ អាជ្ញាធរក្រុងតែងតែមកបណ្តេញជាញឹកញាប់។
លោកនិយាយថា ៖«ពេលគេដេញ យើងទៅកៀន ពេលគេទៅបាត់ ដាក់លក់វិញ ព្រោះពួកខ្ញុំគ្មានលុយជួលតូបទេ ខ្ញុំលក់បន្តិចបន្តូច ដេញពួកខ្ញុំរហូត»។
ដូចគ្នាដែរ អ្នកលក់ទឹកក្រូចពោធិ៍សាត់លើរទេះម៉ូតូនៅមុខវិទ្យាល័យ ជា ស៊ីម សាមគ្គី ម្នាក់ទៀត ដែលសុំមិនប្រាប់ឈ្មោះ ព្រោះខ្លាចសន្តិសុខដេញមិនឲ្យលក់ បានឲ្យដឹងថា លោកក៏បានដឹងពីការប្រកាសរបស់សាលាក្រុង មិនឲ្យលក់លើចិញ្ចើមផ្លូវដែរ តែលោកមិនដឹងទៅលក់នៅទីណា។
លោកនិយាយថា៖«មើលតាមផ្លូវនេះ ដូចមិនស្ទះទេបង ព្រោះពេលគេឈប់ទិញ តែមួយភ្លាមទេ។ ខ្ញុំដឹងថា គេមិនឲ្យលក់ ព្រោះ ដើម្បីសណ្តាប់ធ្នាប់តាមផ្លូវ គេធ្វើត្រឹមត្រូវហើយដើម្បីបរិស្ថានស្អាត ប៉ុន្តែ មិនដឹងរកអ្វីចេះតែដាក់លក់បន្តិចបន្តួចហ្នឹងគេឯងទៅ។ គេចេះតែដេញដែរហ្នឹង ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា តូចចិត្តដែរ រកស៊ីតិចតួច គេដេញមិនឲ្យរក»។
មិនមែនតែអ្នកលក់ដូរកំប៉ិកកំប៉ុកទេដែររំលោភចិញ្ចើមផ្លូវ ហាងទំនិញ ភោជនីយដ្ឋានជាច្រើនក៏យកចិញ្ចើមផ្លូវធ្វើអាជីវកម្មដែរ។
(រូបភាព៖ ហេង ភារម្យ)
អ្នកជំនាញថា រំដោះចិញ្ចើមផ្លូវប៉ះពាល់មនុស្សមួយចំនួន ប៉ុន្តែ ផ្ដល់ប្រយោជន៍ដល់មនុស្សច្រើននាក់
ការរៀបចំចិញ្ចើមផ្លូវនៅតែមិនទាន់សម្រេចបាន១០០ភាគរយនៅឡើយ បើទោះបីសាលារាជធានីភ្នំពេញ បានអនុវត្តនូវយុទ្ធនាការនេះហើយក៏ដោយ។ នេះបើតាមលោក ម៉េត មាសភក្តី អ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានី ភ្នំពេញ ដែលបានប្រាប់ ខេមបូណូមីស តាមខ្សែទូរស័ព្ទ។
លោកបន្តថា អាជ្ញាធរក្រុងបានកំណត់យកមហាវិថីអាទិភាព១១ ដូចជា មហាវិថីសហព័ន្ធរុស្ស៊ី មហាវិថីម៉ៅសេទុង មហាវិថី២៧១ មហាវិថីព្រះមុនីវង្ស… ដើម្បីអនុវត្តយុទ្ធនាការរៀបចំចិញ្ចើមផ្លូវជាបណ្តើរៗ ដូចភ្លៀងរលឹម។
ជុំវិញការរិះគន់ខាងលើ លោក ម៉េត មាសភក្តី ឆ្លើយតបថា៖ «ប៉ុន្មានសប្តាហ៍មកនេះ យើងបានអនុវត្តបានល្អប្រសើរដោយផ្លូវមួយចំនួន បានរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់ល្អច្រើន តែនៅផ្លូវមួយចំនួនទៀត ទើបតែរៀបចំបានតិចតួចនៅឡើយ»។ បើតាមលោក ម៉េត មាសភក្តី ការកកស្ទះចរាចរណ៍ មិនមែនបណ្តាលមកពីការរំលោភយកចិញ្ចើមផ្លូវមកធ្វើអាជីវកម្មផ្ទាល់ខ្លួនតែមួយមុខនោះទេ ប៉ុន្តែ ការមិនគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍របស់ពលរដ្ឋ និងការមិនយោគយល់អធ្យាស្រ័យរបស់អ្នកបើកបរ ក៏ជាដើមចមនៃការកកស្ទះចរាចរណ៍ផងដែរ។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ លោក អ៊ា ចរិយា នាយកវិទ្យាស្ថានសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ បានប្រាប់ ខេមបូណូមីស ថា សាលារាជធានីភ្នំពេញ គួរតែរំដោះចិញ្ចើមផ្លូវ បើទោះបីវាប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពមនុស្សមួយចំនួន ប៉ុន្តែ មនុស្សជាច្រើន បានទទួលផលប្រយោជន៍ពីការរំដោះចិញ្ចើមផ្លូវនេះ។ លោករិះគន់ថា យុទ្ធនាការនេះហាក់មិនទាន់មានប្រសិទ្ធភាពនៅឡើយ ពីព្រោះ អាជ្ញាធរខ្វះយន្តការក្នុងតាមដាននិងត្រួតពិនិត្យឲ្យបានទៀងទាត់ ខណៈអ្នករំលោភយកចិញ្ចើមផ្លូវ នៅតែបំពានពេលអវត្តមានសន្តិសុខរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់។
លោកបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ទន្ទឹមនឹងការមិនអនុញ្ញាតឲ្យយកចិញ្ចើមផ្លូវធ្វើអាជីវកម្មផ្ទាល់ខ្លួន អាជ្ញាធរក្រុងគួរមានការរៀបចំកន្លែងមួយសមរម្យនិងត្រឹមត្រូវសម្រាប់ពលរដ្ឋ ដើម្បីឲ្យពួកគាត់បានលក់ដូរ សម្រាប់រកចំណូលចិញ្ចឹមគ្រួសារ»។
បើតាមលោក អ៊ា ចរិយា ការរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់លើដងផ្លូវ ក្រៅពីផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនក្នុងស្រុក និងធ្វើឲ្យបរិស្ថានស្អាតក្នុងទីក្រុង ព្រមទាំងធ្វើឲ្យភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិដែលចូលមករាជធានីភ្នំពេញ កោតសរសើរដល់ប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
ក្រសួងសាធារណការថា ការកកស្ទះចរាចរណ៍បានធ្វើឲ្យកម្ពុជាខាតបង់ថវិកាចំនួន៦លានដុល្លារក្នុងមួយខែ។
តើអ្នកបានអានអត្ថបទនេះ ឬនៅ?
ការកកស្ទះចរាចរណ៍មិនមែនបណ្ដាលមកពីបញ្ហារំលោភចិញ្ចើមផ្លូវមួយមុខនោះទេ
មិនមែនតែអ្នកលក់ដូរតិចតួចនៅតាមផ្លូវនោះទេ ដែលជាដើមហេតុនៃការកកស្ទះចរាចរណ៍នោះ ប៉ុន្តែ ផ្លូវណាដែលសម្បូរភោជនីយដ្ឋាន អាហារដ្ឋាន និងហាងអាជីវកម្មធំៗ គឺគេតែងសង្កេតឃើញមានកកស្ទះខ្លាំង ពីព្រោះ ចំណតអតិថិជនរបស់ពួកគេ គឺចិញ្ចើមផ្លូវ ដែលបានបង្រួញទ្រូងផ្លូវឲ្យកាន់តែតូច។ ការកកស្ទះចរាចរណ៍បានធ្វើឲ្យកម្ពុជាខាតបង់ថវិកាចំនួន៦លានដុល្លារក្នុងមួយខែ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងសាធារណការនិងដឹកជញ្ជូន ដែលបានផ្សព្វផ្សាយនាពេលកន្លងមក។
ការដោះស្រាយបញ្ហាចិញ្ចើមផ្លូវ គឺជាប្រធានបទដ៏សំខាន់បំផុត ដែលមហាជនយកមកជជែកច្រើន ពីព្រោះ បើសិនអាជ្ញាធរអនុវត្តតឹងតែងពេក ពលរដ្ឋដែលពឹងលើរបរតាមចិញ្ចើមផ្លូវរាប់សិបម៉ឺននាក់ នឹងបាត់បង់ការងារ ដែលជំរុញឲ្យពួកគេធ្លាក់ខ្លួនក្រីក្រ។
ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ សាលារាជធានីភ្នំពេញ បានកសាងស្ពានអាកាសជាច្រើន ដូចជា ស្ពានអាកាសស្ទឹងមានជ័យ ៧មករា ក្បាលថ្នល់ តិចណូ និងស្ពានអាកាសដីហុយ រួមទាំងគ្រោងបើកការដ្ឋានសង់ស្ពានអាកាសនៅរង្វង់មូលចោមចៅ ព្រមទាំងកំពុងសិក្សាការកែលម្អស្ពានអាកាសក្បាលថ្នល់ និងសង់ស្ពានអាកាសច្រមុះជ្រូកនៅក្បែរនោះផងដែរ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់អ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញ លោក ម៉េត មាសភក្តី។
ការសង់ស្ពានអាកាសនេះ ក៏ជាផ្នែកមួយជួយសម្រួលការកកស្ទះចរាចរណ៍ ខណៈដែលយានយន្តនៅលើដងផ្លូវបន្តកើនឡើង។
បើតាមឯកឧត្តម ស៊ុន ចាន់ថុល រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសាធារណការនិងដឹកជញ្ជូន ធ្លាប់បានថ្លែងថា យានយន្តបានចុះបញ្ជីនៅកម្ពុជាមានការកើនឡើង ដោយក្នុងនោះ ម៉ូតូបានកើនឡើងរហូតដល់ ៣,៣លានគ្រឿង និងរថយន្តមានចំនួន៥សែនគ្រឿង។
រថយន្តក្រុងសាធារណៈដែលផ្ដល់សេវាដោយអាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញ។
(រូបភាព៖ សូរ ចាន់ណា)
អ្នកភ្នំពេញគួរងាកទៅប្រើសេវាឡានក្រុងដើម្បីជួយបន្ថយការកកស្ទះចរាចរណ៍?
ចំពោះកំណើនយានយន្តនៅលើដងផ្លូវ កន្លងមកនេះ សាលារាជធានីភ្នំពេញបានជំរុញឲ្យពលរដ្ឋងាកមកប្រើប្រាស់មធ្យោបាយធ្វើដំណើរសាធារណៈវិញ ដែលជាយុទ្ធសាស្រ្តកាត់បន្ថយចំនួនយានយន្តនៅលើដងផ្លូវ។
សារព័ត៌មាន ខេមបូណូមីស សូមនាំអ្នកអានទៅជួបអ្នកប្រើប្រាស់សេវារថយន្តក្រុងរបស់សាលារាជធានីនៅផ្លូវជាតិលេខ៥ក្នុងខណ្ឌឫស្សីកែវ។ កុមារា សុខ ហី ដែលបានប្រើប្រាស់សេវារថយន្តក្រុងនេះ ទើបតែបានជាងមួយខែ បានឲ្យដឹងថា រូបគេធ្វើដំណើរដោយរថយន្តក្រុងពីផ្ទះក្នុងសង្កាត់ច្រាំងចំរេះមករៀននៅសាលាប៊ែលធី អន្តរជាតិ នៅជិតស្ពានជ្រោយចង្វារ ដែលមានចម្ងាយប្រហែល៥គីឡូម៉ែត្រ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដោយមិនបង់ប្រាក់។
កុមារា សុខ ហី ដែលអង្គុយរង់ចាំឡានក្រុងជាមួយមិត្តភក្តិជាច្រើននាក់ រៀបរាប់ទាំងរីករាយថា៖«ពីមុនជិះម៉ូតូ ក្រោយមក ខ្ញុំគិតថា ជិះឡានក្រុងមានសុវត្ថិភាពជាង»។
ដូចគ្នាដែរ លោក ទុំ រិទ្ធី និស្សិតឆ្នាំទី១ តែងតែប្រើប្រាស់មធ្យោបាយធ្វើដំណើរដោយរថយន្តក្រុងរបស់សាលារាជធានី ដើម្បីដើរលេងកម្សាន្តជាមួយមិត្តភក្តិ ក្រោយទំនេរពីការសិក្សា។ លោក ទុំ រិទ្ធី ដែលកំពុងរង់ចាំឡានក្រុងនៅជាប់របងសាលាតិចណូបានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖«ពេលម៉ូតូត្រូវបងប្រុសយកជិះទៅធ្វើការ ខ្ញុំមិនចង់ជិះម៉ូតូឌុបនោះទេ ព្រោះចំណាយលុយច្រើន បើជិះឡានក្រុងអស់តែ១៥០០រៀល វាងាយស្រួល និងមានសុវត្ថិភាពផង»។
បើទោះបីការប្រើប្រាស់រថយន្តក្រុងរបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញមានតម្លៃថោកមែន ប៉ុន្តែ សម្រាប់ កញ្ញា ផុន ចិន្តា បុគ្គលិកធ្វើការនៅក្រុមហ៊ុនឯកជនមួយ ក្នុងខណ្ឌចម្ការមន មិនចង់ប្រើប្រាស់សេវារថយន្តក្រុងនោះទេ។
កញ្ញាបរិយាយថា៖ «ខ្ញុំធ្លាប់ជិះឡានក្រុងទៅធ្វើការម្តងដែរ តែខ្ញុំចាំយូរពេករហូតធ្វើឲ្យយឺតម៉ោងការងារ។ ក្រោយមកខ្ញុំក៏ជិះម៉ូតូវិញ បងដឹងស្រាប់ហើយ យើងត្រូវចាំយូរ ហើយពេលបើកទៅស្ទះខ្លាំងណាស់។ ជិះម៉ូតូស្រួលជាង យើងចង់ទៅកន្លែងណាក៏ទៅបានរហ័ស និងមិនខាតពេលច្រើន»។
ក្រៅពីបង្កើនមធ្យោបាយធ្វើដំណើរសាធារណៈ រំដោះចិញ្ចើមផ្លូវ កសាងស្ពានអាកាស និងការពង្រឹងច្បាប់ចរាចរណ៍ លោក អ៊ា ចរិយា ប្រធានវិទ្យាស្ថានសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ បានផ្តល់យោបល់ថា អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញ គួរតែបង្កើតជាតំបន់ថ្មើរជើង ដូចជា៖ តំបន់មាត់ទន្លេ មុខព្រះបរមរាជវាំង ផ្សាររាត្រី និងមានចំណតនៅក្បែរតំបន់ទាំងនេះ ព្រមទាំង អប់រំផ្សព្វផ្សាយដល់អ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវឲ្យងាកមកធ្វើដំណើរដោយថ្មើរជើង ឬជិះកង់វិញ នោះនឹងអាចកាត់បន្ថយការកកស្ទះចរាចរណ៍បានមួយចំណែកទៀត៕
© 2024 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់បែបយ៉ាងដោយ ខេមបូណូមីស។ សម្រាប់ការប្រើប្រាស់ ឬផ្សាយបន្ត សូមទាក់ទងមក អ៊ីម៉េល sothea[at]cambonomist.com ឬទូរស័ព្ទលេខ 089 777 076។
