កំណើនវិនិយោគិន និងទេសចរចិនមកកាន់កម្ពុជានេះ បានបង្កើតជាទស្សនៈ២ខ្វែងគ្នា ដោយបណ្ដាជនខ្មែរទូទៅភាគច្រើនព្រមទាំងបញ្ញវន្ដផងនោះចាត់ទុកថាជាសញ្ញាគួរឱ្យបារម្ភ។ ខណៈអ្នករាជការ និងអ្នករកស៊ីជាមួយចិនចាត់ទុកជាសញ្ញាល្អសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ច ស្រួលរកស៊ីស្រួលចំណេញលុយ។ល។ តើកម្ពុជាត្រូវស្វាគមន៍កំណើនចិនកម្ពជានេះដោយរបៀបណា?
ប្រវត្តិនិងបច្ចុប្បន្នភាពទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មចិនខ្មែរ
តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវពីឥទ្ធិពលចិនមកកាន់តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍បង្ហាញថាចិនខ្មែរបានទាក់ទងរកស៊ីចូលគ្នាតាំងពីសម័យហ្វូណន ឬនគរភ្នំមកម្ល៉េះ។ កាលនោះ ចិនធ្វើដំណើរតាមសំពៅ យកសូត្រក្រណាត់មកលក់នៅស្រុកខ្មែរ ទិញឈើខ្លឹម ទឹកឃ្មុំ និងគ្រឿងទេសធម្មជាតិពីស្រុកខ្មែរ។ ការរកស៊ីពីបុរាណនោះកាន់តែពង្រីកធំឡើងៗ ទៅតាមដំណាក់កាលប្រវត្តិសាស្ត្រនីមួយៗរហូតដល់វប្បធម៌ចិនសាយភាយពេញទឹកដីកម្ពុជា។ ប្រមាណជាង១ពាន់ឆ្នាំក្រោយមក គឺនៅឆ្នាំ ២០១០ កម្រិតទំនាក់ទំនងកម្ពុជាចិនឈានដល់កំពូល ពោលគឺជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ តាំងពីពេលនោះមក ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជានឹងចិន កាន់តែរីកដុះដាលពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ បើគិតនៅត្រឹមបំណាច់ឆ្នាំ២០១៨ ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជាចិនកើនដល់ជាង ៥ពាន់លានដុល្លារ ថែមទាំងគ្រោងជំរុញបង្កើនឱ្យឡើងរហូតដល់ ៦ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០២០ និងឈានទៅ១០ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២៣ខាងមុខ។
អត្ថបទទាក់ទង!
ចិនមកស្រុកខ្មែររកស៊ីអ្វីខ្លះ?
ចិនដែលមកស៊ីនៅកម្ពុជា កំពុងកាក់កបខ្លាំងខាងវិស័យវាយនភ័ណ្ឌ(វិស័យកាត់ដេរនិងស្បែកជើង) ទេសចរណ៍ និងសំណង់។ ទន្ទឹមនឹងរបរធំដុំនោះ ជនជាតិចិនមួយចំនួនតូចក៏បានមករកស៊ីរបរតូចតាចនៅកម្ពុជាដែរដូចជា គួកជេដី លក់គ្រឿងទេស ហាងទំនិញខ្នាតតូច អាជីវកម្មចំណីអាហារ រហូតឈានដល់រត់ម៉ូតូឌុបតាក់ស៊ី លក់មីឆាតាមចិញ្ចើមថ្នល់ និងរបរក្នុងសង្គមងងឹត(ជួញគ្រឿងញៀន ចាប់ជម្រិត) ជាដើម។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ចិនជាប្រភពទុនវិនិយោគធំជាងគេនៅកម្ពុជា។ ៥ឆ្នាំចុងក្រោយចិនបោះទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជា ៥,៣ពាន់លានដុល្លារ ខណៈត្រីមាសទី១ឆ្នាំនៅឆ្នាំ២០១៨ បោះទុនជាង៤០០លានដុល្លារ។នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាCDC។
បណ្ដាជនខ្មែរបង្ហាញទស្សនៈស្វាគមន៍និគមជាតិចិនសម័យថ្មីដោយរូបភាពផ្សេងៗគ្នា
ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែនបានថ្លែងក្នុងថ្ងៃខួបទី៦០នៃទំនាក់ទំនងកម្ពុជាចិនថា ក្នុងរយៈពេល ៦០ ឆ្នាំ កន្លងទៅនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេសទាំងពីរ តែងតែខិតខំប្រឹងប្រែងរក្សាចំណងមិត្តភាព និងពុះពារឧបសគ្គជាច្រើន ដើម្បីដឹកនាំប្រទេស និងប្រជាជនឆ្ពោះទៅកាន់វឌ្ឍនភាព វិបុលភាព និងភាពសុខដុមរមនា។ ការរីកចម្រើនរបស់ប្រទេសចិន មិនត្រឹមតែបានលើកកម្ពស់ជីវភាព ប្រជាជនចិនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងបាន និងកំពុងចូលរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់ និងក្នុងពិភពលោកទៀតផង។ សម្តេចថែមទាំងជំរុញឱ្យជនចិនមករកស៊ីកាន់តែច្រើននៅកម្ពុជា។
អត្ថបទពិសេស!
ទន្ទឹមនឹងការលើកឡើងរបស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលនេះ មន្ត្រីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលបញ្ញាជននិងប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនធំនៅស្រុកខ្មែរបានបង្ហាញក្ដីបារម្មណ៍របស់ខ្លួនចំពោះវត្តមានរបស់ចិន។ ពួកគាត់លើកសំនួនវោហារផ្សេងៗគ្នាពិសេសគេប្រើវេទិកាបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដើម្បីរិះគន់ខ្លាំងៗនៅពេលដែលឃើញមានករណីល្មើសច្បាប់នានាដែលបង្កឡើងដោយចិន។ ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រធ្លាប់ទទួលផលពីទេសចរណ៍នៅតំបន់ឆ្នេរបានរត់ចេញព្រោះតែទប់ទល់មិនបាននឹងអតិផរណាតម្លៃផ្ទះជួលឡើងខ្ពស់ ដែលបណ្ដាលមកពីកំណើនចិន។ ក្ដីបារម្ភធំបំផុតនោះទំនងជាឥទ្ធិពលចិនមកលើសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយកម្ពុជានេះតែម្តង។
តើអ្នកបានអានអត្ថបទនេះ ហើយឬនៅ?
ផ្ទុយពីនេះវិញ ក្រុមឈ្មួញអ្នករកស៊ី និងពលរដ្ឋអ្នកមានដីលក់បែរជាសប្បាយចិត្តយកលុយចិនដែលជះមកសន្ធឹក ដូចយ៉ាងកំណើនជនជាតិចិននៅខេត្តព្រះសីហនុជាដើម។ ខ្មែរមួយចំនួនមានប្រាក់រាប់ម៉ឺនសែនដុល្លារដោយសារចិនជួលផ្ទះ ឬទិញដីនោះឯង ។ តម្លៃដីធ្លីកើនឡើងខ្លាំងរហូតកន្លែងខ្លះកើនតម្លៃប្រមាណជិត១០០ដងផងក៏មាន។
ចំណុចវិជ្ជមាននិងអវិជ្ជមានចំពោះវត្តមានចិននៅកម្ពុជា
ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុធំៗរបស់ពិភពលោករួមមាន ធនាគារពិភពលោក(World Bank) និងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី(ADB) សុទ្ធសឹង តែបង្ហាញពីស្ថានភាពល្អប្រសើរនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅពេលដែលមានលំហូរទុនវិនិយោគដោយផ្ទាល់ពីប្រទេសចិន។ ស្ថាប័នទាំងនេះ បានព្យាករណ៍ថា កម្ពុជានឹងនៅតែមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចល្អប្រសើរ ស្របគ្នានឹងលំនឹងសេដ្ឋកិច្ចចិន។ ប៉ុន្តែក៏បានព្រមានកម្ពុជាកុំឱ្យពឹងចិនផ្តាច់មុខពេក ព្រោះអាចនាំមកនូវផលអវិជ្ជមានមកវិញ ប្រសិនបើសេដ្ឋកិច្ចជួបបញ្ហា។ធនាគារពិភពលោកព្រមានខ្លាចអ៊ឺរ៉ុបផ្តាច់ការអនុគ្រោះពន្ធ ការផុយស្រួយនៃវិស័យសំណង់ ខណៈដែលADB ព្រមានពីអាជីវកម្មចិននៅកម្ពុជាខ្វះតម្លាភាពនិងមានហានិភ័យខ្ពស់ចំពោះបរិស្ថាននិងសង្គមកិច្ច (កំណើនបនល្បែង កាស៊ីណូ)។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី មន្ត្រីរាជរដ្ឋាភិបាលបានអះអាងថា រាជរដ្ឋាភិបាលត្រៀមរួចរាល់ហើយ ដើម្បីដោះស្រាយគ្រប់បញ្ហាទាំងអស់។
ទន្ទឹមនឹងកំណើនជនជាតិចិន ចូលមករស់នៅ និងរកស៊ីនៅកម្ពុជានេះដែរ បញ្ហាអសន្ដិសុខ នៅតំបន់ដែលជនជាតិរស់នៅ ក៏កើតមានជាហូរហែផងដែរ។ ផ្អែកតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃបង្ហាញថា ចំនួនបទល្មើសក្នុងឆ្នាំ២០១៨ខេត្តព្រះសីហនុកើនឡើងលើសពីឆ្នាំ២០១៧ ប្រមាណជាង៣០ដង ដែលបទល្មើសភាគច្រើនបង្ករឡើងដោយជនជាតិចិន។
អត្ថបទគួរអាន!
ចំណែកឯអ្នករកស៊ីធម្មតាវិញ ក្រុមហ៊ុនចិនបានចងបណ្ដាញគ្នារកស៊ីនាំទេសចរមកលេងនៅស្រុកខ្មែរដោយអ្នកស្រុកខ្មែរទទួលកម្រៃតិចបំផុតពីទេសចរចិន។ ចិនមកលេងស្រុកខ្មែរជិះយន្តហោះក្រុមហ៊ុនចិន ជិះឡានចិន ស្នាក់នៅសណ្ឋាគារចិន ហូបម្ហូបចិន មានមគ្គទេសក៍ជាជនជាតិចិនទៀត។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ពីអ្នករកស៊ីផ្នែកទេសចរណ៍នៅខេត្តសៀមរាប ដែលថ្លែងប្រាប់ខេមបូណូមីស។
មិនមែនតែផ្នែកទេសចរណ៍ទេ ផ្នែកវិស័យកាត់ដេរនិងរោងចក្រធុនធ្ងន់ (រោងអគ្គិសនីរោងចក្រដែកស៊ីម៉ង់) ក៏មិនសូវជាមានកម្មករខ្មែរ ដែលកាន់តួនាទីសំខាន់ៗនោះដែរ។ បើតាមសៀវភៅដែលនិពន្ធដោយ លោកសួស យ៉ារ៉ា ជាតំណាងរាស្ត្រ និងជាអ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាចនិងលោកបណ្ឌិត អេង កុកថាយ បានកត់សម្គាល់ថា អ្នករកស៊ីចិនមិនទម្លាប់បណ្តុះបណ្ដាលខ្មែរឱ្យកាន់ការសំខាន់ៗក្នុងរោងចក្រទេ គឺពួកគេយកមេការជាចិនគ្នាគេយកធ្វើមេៗតែម្តង ជាហេតុធ្វើឱ្យកម្មករខ្មែរឡើងធំបំផុតត្រឹមជាមេក្រុម ព្រមទាំង នៅតែជាកម្មករមិនសូវមានជំនាញឯកទេស។ អ្នកនិពន្ធទាំងពីរបាន ចាត់ទុកថា នេះជាបញ្ហាមួយដែរដែលត្រូវដោះស្រាយ។
សរុបសេចក្ដីមកការមករកស៊ីរបស់ចិននៅស្រុកខ្មែរបានជះឥទ្ធិពលទាំងល្អ និងអាក្រក់ចំពោះខ្មែរម្ចាស់ស្រុក ល្គឹកណាតែ មានការអនុវត្តច្បាប់ពេញលេញត្រឹមត្រូវដោយឈរលើគោលការណ៍នីតិរដ្ឋ។ កម្ពុជាគួរពិនិត្យឡើងវិញនូវអាជីវកម្មដែលគ្មានតម្លាភាព ប៉ះពាល់ដល់សោភ័ណភាពប្រទេស ប៉ះពាល់បរិស្ថានធនធានធម្មជាតិ និង អសន្ដិសុខសង្គម ។ល។កម្ពុជាពិតជាត្រូវការចិនមករកស៊ីដើម្បីបង្កើតការងារនៅស្រុកខ្មែរពិតមែន ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋទូទៅទំនងជាមិនត្រូវការចិនមកជួយស៊ីកេរ្តិ៍ដូនតាខ្មែរឱ្យហិនហោចនោះឡើយ៕
© 2024 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់បែបយ៉ាងដោយ ខេមបូណូមីស។ សម្រាប់ការប្រើប្រាស់ ឬផ្សាយបន្ត សូមទាក់ទងមក អ៊ីម៉េល sothea[at]cambonomist.com ឬទូរស័ព្ទលេខ 089 777 076។
