ប្រសិនបើភាពប្រេះឆារវាងអាមេរិក និងចិន នៅតែបន្ដទៅមុខ ជាមួយនឹងខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ត្រូវបានរៀបចំឡើងវិញ ជាជាងការកាត់ផ្ដាច់ទាំងស្រុង នោះផលវិបាក ត្រូវបានគេមើលឃើញថា អាចនឹងមានការរំខានច្រើនទៅលើប្លុកចិន ជាជាងប្លុកអាមេរិក។នេះបើយោងតាមការអះអាងពី ស្ថាប័នមូលធនសេដ្ឋកិច្ច (Capital Economics) របស់អង់គ្លេស។ តើមកពីហេតុផលអ្វីខ្លះ ទើបស្ថាប័នស្រាវជ្រាវរបស់អង់គ្លេសមួយនេះ ហ៊ានអះអាងបែបនេះ?
Story: បើយើងមើលទៅលើរបាយការណ៍របស់ ស្ថាប័នមូលធនសេដ្ឋកិច្ច (Capital Economics) ដែលត្រូវបានស្រង់មកចុះផ្សាយដោយសារព័ត៌មាន South China Morning Post បានឲ្យដឹងថា ផ្អែកទៅលើទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី នៅក្នុងប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចសកលលោក សរុបមាន ២១៧ ប្រទេស និងដែនដី ដែលទទួលស្គាល់ដោយ ធនាគារពិភពលោក រួមទាំងកោះតៃវ៉ាន់ផងនោះ គឺមានចំនួន ១១៤ ប្រទេស និងដែនដីទៅហើយ គឺស្ថិតក្នុងប្លុកសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិក ខណៈចំនួន ៩០ទៀត ស្ថិតក្នុងប្លុកសេដ្ឋកិច្ចចិន។
របាយការណ៍របស់ ស្ថាប័នមូលធនសេដ្ឋកិច្ច Capital Economics បានកំណត់បញ្ជាក់ទៀតថា បើទោះបីជា ប្លុកចិន មានចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងប្លុកអាមេរិកក៏ដោយ ប៉ុន្ដែ ប្លុកចិនកាន់កាប់ប្រមាណ ២៥% នៃ GDP របស់ពិភពលោកប៉ុណ្ណោះ ខណៈប្លុកអាមេរិក កាន់កាប់ដល់ទៅ ៦៨% នៃ GDP សរុប។
អត្ថបទគួរអាន
របាយការណ៍ដដែលនេះ បានគូសបញ្ជាក់ថា បើទោះបីជា ប្លុកចិន មានចំនួនប្រទេសច្រើននៅក្នុងជំរុំរបស់ខ្លួនក៏ដោយ ប៉ុន្ដែ ភាគច្រើនគឺជាប្រទេសតូចៗ បើគិតក្នុងលក្ខខណ្ឌសេដ្ឋកិច្ច ហើយចិន នៅតែពឹងផ្អែកច្រើនណាស់ទៅលើ ប្លុកប្រទេសលោកខាងលិច ទាំងតម្រូវការចុងក្រោយ និងធាតុចូលសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ច។
របាយការណ៍របស់ស្ថាប័នមូលធនសេដ្ឋកិច្ច ដែលសរសេរដោយសេដ្ឋកិច្ចវិទូលោក Julian Evans និង Mark Williams បានបង្ហាញទៀតថា ផលប៉ះពាល់ទៅលើសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុត ពីការបែកបាក់ទំនាក់ទំនងនេះ គឺ ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មតែម្ដង។
លើសពីពាក់កណ្តាលនៃ ជំនួញពាណិជ្ជកម្មសកលលោក គឺកើតមានឡើងនៅក្នុងប្លុកអាមេរិក ក៏ប៉ុន្តែប្លុកចិន គឺមានទំហំត្រឹមតែ ៦% នៃជំនួញសកលលោកនេះ ហើយក្នុងនោះទៀតសោត ៤០% គឺជាការជួញដូររវាង ចិន និងទីក្រុង ហុង កុង។
ប្រភពដដែលនេះ បានធ្វើការសន្និដ្ឋានសំខាន់មួយថា ប្លុកចិន នៅមានការពឹងផ្អែកខ្លាំងទៅលើ តម្រូវការទីផ្សាររបស់ប្លុកអាមេរិក ដោយការនាំចេញ ៥៩% របស់ប្លុកចិន គឺទៅកាន់ប្លុកអាមេរិក ហើយទំហំនៃការនាំចេញរបស់ប្លុកអាមេរិក ទៅកាន់ប្លុកចិនវិញ គឺត្រឹមតែ ១៥% ប៉ុណ្ណោះ។
នៅក្នុងចំណោមសេដ្ឋកិច្ចធំៗកំពូលទាំង ៥០ នៅលើសកលលោក គឺមានចំនួន ៤៣ ទៅហើយដែលទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរបស់ពួកគេ ពឹងផ្អែកខ្លាំងទៅលើ តម្រូវការទីផ្សារ និងផលិតកម្ម ក្នុងប្លុកអាមេរិក។
បើគិតជាមធ្យម បណ្តាប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចធំៗ ទទួលបានចំណែក ១២% នៃ GDP ពីការនាំចេញទំនិញទៅកាន់ ប្លុកអាមេរិក ហើយពួកគេក៏បានចំណាយរង្វង់ ១២% នៃ GDP ទៅលើការនាំចូលទំនិញរបស់ប្លុកអាមេរិកផងដែរ។ យ៉ាងណាមិញ ទំនាក់ទំនងដដែលនេះ ជាមួយនឹង ប្លុកចិន វិញ គឺមានជាមធ្យមត្រឹមតែ ៤% នៃ GDP ប៉ុណ្ណោះ។
សូមជម្រាបដែរថា ទំនាក់ទំនងប្រេះឆារវាង អាមេរិក និងចិន ចាប់ផ្តើមនៅក្នុងអាណត្តិប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ ហើយវារីកកាន់តែធំ នៅក្នុងអាណត្តិលោក ចូ បៃឌិន ដែលបញ្ហាវិបត្តិមេរោគកូវីដ១៩ ក៏ចូលរួមចំណែកមួយផ្នែកផងដែរ៕
អត្ថបទ៖ វណ្ណ វុឌ្ឍវិវឌ្ឍន៍
© 2024 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់បែបយ៉ាងដោយ ខេមបូណូមីស។ សម្រាប់ការប្រើប្រាស់ ឬផ្សាយបន្ត សូមទាក់ទងមក អ៊ីម៉េល sothea[at]cambonomist.com ឬទូរស័ព្ទលេខ 089 777 076។
