ប្រមុខការពារជាតិអាស៊ានអំពាវនាវឱ្យមាន "បទឈប់បាញ់ជាបន្ទាន់" នៅតំបន់ហ្គាហ្សា

សារព័ត៌មាន Nikkei បានរាយការណ៍ថា បណ្តាប្រមុខយោធាអាស៊ាន លើកលែងមីយ៉ាន់ម៉ា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរយៈពេលពីរថ្ងៃនៅទីក្រុងហ្សាកាតា នៅសប្តាហ៍នេះ បានចេញសារអំពាវនាវឱ្យបញ្ចប់អរិយភាព និងដោះលែងចំណាប់ខ្មាំង ជាពិសេសគឺពលរដ្ឋអាស៊ាន ដែលគេដឹងថា មានជនជាតិថៃ ប្រមាណជា១០នាក់នៅក្នុងនោះ ខណៈដែលសង្រ្គាមរវាងអ៊ីស្រាអែលនិងក្រុមហាម៉ាស បានផ្ទុះឡើងតាំងពីថ្ងៃទី៧ ខែតុលា នៅតែក្តៅគគុកដូចបាយពុះ។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប្រមុខយោធាអាស៊ាន​ បានអំពាវនាវឱ្យមានបទឈប់បាញ់មនុស្សធម៌រយៈពេលយូរជាបន្ទាន់និងមាននិរន្តភាពឈានទៅដល់ការបញ្ឈប់សង្គ្រាម និងជំរុញឱ្យភាគីទាំងពីរគោរពការរស់រានមានជីវិត និងទ្រព្យសម្បត្តិនានារបស់ពលរដ្ឋស៊ីវិល។ សម្រាប់ប្រមុខយោធាអាស៊ាន ការការពារជនស៊ីវិលទាំងអស់ រួមទាំងជនជាតិអាស៊ានត្រូវតែមានអាទិភាពក្នុងគ្រាមានជម្លោះ ហើយចំណាប់ខ្មាំងទាំងអស់ ត្រូវតែត្រូវបានដោះលែងជាបន្ទាន់ និងដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ។

ជាមួយគ្នានេះ ក្រុមរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន បានសម្តែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះស្ថានភាពកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺននៅក្នុងតំបន់ហ្គាហ្សា ដែលគ្រប់គ្រងដោយក្រុមហាម៉ាស ដែលត្រូវបានទម្លាក់គ្រាប់បែកដោយកងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែល បន្ទាប់ពីក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធបានបើកការវាយប្រហារ ដែលបានសម្លាប់មនុស្សជាង១ពាន់៤រយនាក់ នៅក្នុងរដ្ឋជ្វីហ្វ ដែលជាថ្ងៃមានជនរងគ្រោះស្លាប់ច្រើនបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត៧៥ឆ្នាំរបស់អ៊ីស្រាអែល។

មកទល់ពេលនេះមានសេចក្តីរាយការណ៍ថា ជនជាតិអាស៊ាន ជាពលរដ្ឋរងគ្រោះច្រើនបំផុតមួយនៅក្នុងការវាយប្រហារកាលពីខែមុន ដោយនៅក្នុងនោះគ្រាន់តែជនជាតិថៃតែមួយមានជិត៤០នាក់ និងរាប់សិបនាក់ទៀតត្រូវបានចាប់ធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំង។ ក្រោយការវាយប្រហារចូលទឹកដីអ៊ីស្រាអែលកម្លាំងយោធានៃរដ្ឋនេះបានសងសឹក ហើយបានចូលលុកលុយដល់តំបន់ហ្គាហ្សា​ ដោយមានសេចក្តីរាយការណ៍ថា បានសម្លាប់ពលរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន ជាង១ម៉ឺន១ពាន់នាក់។

ប្រមុខការពារជាតិអាស៊ាន បាននិយាយថា ច្រករបៀងមនុស្សធម៌គួរតែត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បីផ្តល់ជំនួយ ជាមួយនឹងការចរចាសន្តិភាព ដើម្បីអនុវត្តតាមដំណោះស្រាយរដ្ឋពីរ។ ការសន្ទនាក្នុងន័យស្ថាបនាគួរតែចាប់ផ្តើម ដោយគ្មានការពន្យារពេល ដ្បិតវាអាចនាំទៅរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធី ដែលអាចធានាបាននូវស្ថិរភាព និងវិបុលភាពនៅក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាដើម្បីស្វែងរកតួនាទីកាន់តែសកម្មក្នុងការទប់ស្កាត់ការកើនឡើងនៃជម្លោះ និងទប់ស្កាត់គ្រោះមហន្តរាយមនុស្សធម៌កាន់តែទូលំទូលាយ។

រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ សិង្ហបុរី លោក ណ អេងហេន ( Ng Eng Hen) បាននិយាយថា សង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន និងស្ថានការណ៍កាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺននៅហ្គាហ្សា បានធ្វើឱ្យប្រធានបទនៃកិច្ចប្រជុំគឺសន្តិភាព វិបុលភាព និងសន្តិសុខ" កាន់តែក្តៅគគុក។ លោក បាននិយាយថា គ្មាននរណាម្នាក់ក្នុងចំណោមសមាជិតនៅទីនេះអាចព្យាករពីការវាយប្រហារនៅអ៊ុយក្រែន ឬស្ថានភាពនៅមជ្ឈិមបូព៌ានោះទេ៕

ដោយៈ សរ សុជាតិ