កម្ពុជានាំចេញទៅចិនកើនជាង៥០% នៅ៩ខែឆ្នាំនេះ

អ្នកជំនាញក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចយល់ឃើញថា កំណើនតួលេខនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅចិន គឺដោយសារកម្ពុជាមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយចិន គួបផ្សំការទទួលបានការអនុគ្រោះពន្ធលើការនាំចេញទំនិញពីកម្ពុជាទៅចិនជាដើម។ សម្រាប់អ្នកជំនាញ ការនាំចូលទំនិញយ៉ាងច្រើនពីចិន មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា វាមិនមែនជាសញ្ញាអាក្រក់ក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មនោះទេ តែវាបង្ហាញពីតម្រូវការ និងលទ្ធភាពរបស់ប្រទេសនាំចូល។ 

កម្ពុជាសម្រេចបានការនាំចេញទំនិញទៅចិនជាង ១ពាន់លានដុល្លារ នៅ៩ខែក្នុងឆ្នាំ២០២១ មានការកើនឡើងជាង៥២% បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នា កាលពីឆ្នាំមុន ដែលមានត្រឹមតែជាង៧រយលានដុល្លារតែប៉ុណ្ណោះ។ នៅក្នុងរយៈពេលដូចគ្នានេះ កម្ពុជាបានចូលទំនិញពីចិនមានទំហំជាង៦ពាន់៨រយលានដុល្លារកើនឡើងជាង៣៦%បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នា ដែលធ្វើឲ្យតួលេខនាំចេញមានទំហំតួចជាងតួលេខនាំចូលរហូតដល់ ៦ដងឯណោះ។ គិតជារួមទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា-ចិននៅ៩ខែឆ្នាំនេះ មានជិត៨ពាន់រយលានដុល្លារ កើនឡើងជាង៣៨% បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។ នេះបើតាមតួលេខពីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា។

ជុំវិញកំណើនតួលេខនាំចេញរបស់កម្ពុជានេះដែរ ឧកញ៉ា លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាយល់ឃើញថា កត្តាដែលធ្វើឲ្យការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារចិនមានការកើនឡើងគឺដោយសារកម្ពុជា-ចិនមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អរវាងគ្នា និងមានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីជាដើម។ កត្តានេះ បានជួយឲ្យការនាំចេញទំនិញរបស់កម្ពុជាទៅទីផ្សារចិនភាគច្រើនរួចរបាំងពន្ធគយ ដែលជំរុញឲ្យមានកំណើននៃការនាំចេញ។ 

លើសពីនេះ ផលិតផលដែលជួយជំរុញកំណើននាំចេញរបស់កម្ពុជាភាគច្រើនជាផលិតផលកសិកម្ម សម្លៀកបំពាក់ និងកង់ជាដើម។ ចំណែកកម្ពុជានាំចូលពីចិនភាគច្រើនជាវត្ថុធាតុដើម គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក និងសម្ភារបម្រើឲ្យការអភិវឌ្ឍលើវិស័យសំណង់ ដែលកត្តានេះជំរុញការនាំចូលមានទំហំធំជាងការចេញពីកម្ពុជាទៅចិន។ សម្រាប់ឧកញ៉ា លឹម ហេង ទំហំតួលេខនាំចូលធំជាងការនាំចេញវាមិនមែនជាសញ្ញាអាក្រក់នោះទេ តែវាបានបង្ហាញពីការកើនឡើងនូវតម្រូវការវត្ថុធាតុសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស និងលទ្ធភាពរបស់កម្ពុជា។

ជាមួយគ្នានេះបណ្ឌិត ហុង វណ្ណៈ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចនៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជាយល់ឃើញស្រដៀងគ្នាថា កត្តាដែលធ្វើឲ្យការនាំចេញរបស់កម្ពុជាមានការកើនឡើង គឺដោយសារកត្តាទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេសទាំងពីរ គួបផ្សំកម្ពុជាទទួលបានការលើកលែងរបាំងពន្ធក្នុងការនាំចេញទំនិញពីកម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារចិន។ នៅដើមឆ្នាំ២០២២ ខាងមុខនេះ ភាគីទាំងពីរនឹងដាក់ចូលជាធរមាននូវកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីកម្ពុជា-ចិន ដែលរំពឹងថា នឹងជួយជំរុញការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរឲ្យកាន់តែល្អប្រសើរថែមទៀត។

បើតាមឯកឧត្តម ស៊ាង ថៃ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មធ្លាប់បានបញ្ចាក់កាលពីពេលកន្លងមកថា ទំនិញដែលកម្ពុជានាំចេញទៅចិនរួមមានសម្លៀកបំពាក់ អង្ករ ស្វាយ ចេក ស្បែកជើង កាបូប ដំឡូងមី ម៉្សៅដំឡូងមី កៅស៊ូ និងកង់ជាដើម។ ខណៈទំនិញដែលកម្ពុជានាំចូលពីចិនរួមមានក្រណាត់ សម្ភារសំណង់ វាយនភណ្ឌ គ្រឿងអេឡិចត្រូនិច ថ្នាំពេទ្យ ដែក ប្រេងម៉ាស៊ូត ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត គ្រឿងចក្រ គ្រឿងឧបភោគបរិភោគ រថយន្ត ជីកសិកម្ម ម៉ាស៊ីនភ្លើង ម៉ាស៊ីនត្រជាក់ និងទូរស័ព្ទ។

គួររំលឹកថា ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីកម្ពុជា-ចិន កាលពីឆ្នាំ២០២០ មានទំហំជាង៨ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ខណៈភាគីទាំងពីរប្តេជ្ញាថា នឹងជំរុញទំហំពាណិជ្ជកម្មឲ្យឈានដល់១០ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០២៣ ខាងមុខនេះ៕